* Tôi không nói về ánh nắng ban mai hay ánh nắng ban trưa mà nói về ánh nắng ban chiều.

* Không đầy ắp hy vọng, không vui tươi nhún nhảy; không rực rỡ chói chang, không hừng hực cháy bỏng, mà e ấp dịu dàng, mà mơn man ve vuốt theo làn gió nhẹ.

* Cảm thức về sự lưu chuyển của thời gian qua câu thơ của Lý Bạch: “Quân bất kiến Hoàng Hà chi thủy thiên thượng lai bôn lưu đáo hải bất phục hồi hựu bất kiến cao đường minh kính bi bạch phát, triêu như thanh ti mộ thành tuyết? (Bạn chẳng thấy nước sông Hoàng Hà từ trên trời tuôn xuống chảy nhanh ra biển chẳng quay về, lại chẳng thấy nhà cao gương sáng rầâu tóc bạc, sáng như tơ xanh chiều tựa tuyết?) có lẽ được cảm thụ sâu sắc nhất khi ta mang tâm trạng của ánh nắng ban chiều. Đã từng có nhà thơ cất tiếng kêu bi thiết và vô vọng: “O temp!”Suspends ton vol!” (thời gian ôi, mi hãy dừng cánh lại!) trước sự trôi chảy không ngừng nghỉ của thời gian.

Hồng tươi buổi sớm, đỏ rực ban trưa... giờ chỉ còn úa vàng chiều hôm bóng xế!

* Phải chăng có sự ưu đãi về tốc độ trôi chảy của thời gian đối với ánh nắng ban mai và ánh nắng ban trưa?

Khi mặt trời ngã về tây, các khoảnh khắc tiếp nối nhau có vẻ nhanh hơn. Vệt nắng xuyên qua mái ngói chiếu lên tường, ngoảnh lại đã thấy đốm sáng trên tường đổi thay vị trí.

* Khoảng thời gian còn lại cho ánh nắng ban chiều không còn nhiều. Chẳng sao! Dù là thuộc ban chiều nhưng ánh nắng vẫn là ánh nắng nghĩa là ánh sáng và sức nóng: điều kiện của sự sống và của hầu hết của mọi sinh hoạt trần gian. Và ánh nắng ban chiều tiếp tục soi sáng và sưởi ấm muôn loài.

“Bóng hoàng hôn bảng lảng” trên bầu trời vẫn còn đủ sáng cho “ngủ ông gác mái về viễn phố” và cho “mục tử gõ sừng lại cô thôn” (Bà Huyện Thanh Quan).

Làn hơi ấm của nắng chiều vẫn còn giúp cho hạt nảy mầm, cho lúa thóc khô hơn, cản bớt cái lạnh bắt đầu lan tỏa cùng bóng tối.

* Ở vào giai đoạn cuối của cuộc hành trình, ánh nắng ban chiều chuyển dịch trong an nhiên tự tại, sống trọn những khoảng khắc êm đềm trước khi hòa tan vào hư không.

* Thế nhưng tại sao ta lại thấy có chút gì đó tiếc nuối trong vạt nắng xế bên hiên nhà, trong từng vầng nắng nhạt còn đọng lại trên những tàng cây và trong những mảng sáng trên những lớp mây vân cẩu? Ánh nắng ban chiều nuối tiếc, nhưng không cho mình mà cho nhân thế: Tiếc là không có thêm được thời gian để giúp cho người nông dân già gieo nốt những hạt giống cuối cùng, để sưởi ấm thêm chút nữa cụ già cô đơn trong nhà dưỡng lão và em bé đang co ro trong một góc công viên